Inna niż wszystkie

Najdziwniejsza gala filmowa w historii. Czym zapiszą się w pamięci milionów Złote Globy 2021?

Złote Globy to jedne z największych, najważniejszych i najbardziej cenionych nagród w branży filmowej, a ceremonia rokrocznie cieszy się zainteresowaniem miłośników światowego kina. Dzieje się tak za sprawą: aktorów, reżyserów, pisarzy i innych twórców zaangażowanych w produkcję najznakomitszych dzieł kinematografii, którzy przybywają tłumnie do Beverly Hills i spacerują po czerwonym dywanie w olśniewających, wieczorowych kreacjach. Przyznawane przez Hollywoodzkie Stowarzyszenie Prasy Zagranicznej Złote Globy wzbudzają emocje wśród kinomanów i dla wielu są podstawą do przewidywania, który film lub twórca będzie mógł cieszyć się Oscarem. Niejednokrotnie stają się również wykładnikiem popularności produkcji filmowych. 78. ceremonia wręczenia Złotych Globów przejdzie jednak do historii jako ta, która jako pierwsza odbywała się w dwóch miejscach równocześnie, a mianowicie zarówno w Beverly Hills, jak i na Manhattanie. Można jednak stwierdzić, że było to wydarzenie o dużo większym zasięgu, ponieważ w znacznej mierze skupiało się na wirtualnej formie (laureaci łączyli się ze studiem za pośrednictwem połączeń wideo). Co istotne – w tym roku Stowarzyszenie Prasy Zagranicznej postanowiło przesunąć termin rozdania nagród, które zwykle miało miejsce w styczniu, na 28 lutego (by produkcje, których ukończenie opóźniło się przez globalną pandemię COVID-19, mogły wziąć udział w konkursie) oraz postanowiło nagrodzić nie tylko filmy trafiające na ekrany kinowe, lecz także dzieła mające swoją premierę wyłącznie w serwisach streamingowych, co od razu wywołało wielkie poruszenie w mediach.

Netflix vs. HBO

Wielu obstawiało, która platforma zdobędzie więcej statuetek. Jak się okazuje, zgodnie z przewidywaniami triumfatorem okazał się Netflix reprezentowany przede wszystkim przez seriale: The Crown i Emily w Paryżu, które zyskały sobie przychylność i sympatię widzów. Sukces Netflixa nie jest czymś nadzwyczaj zadziwiającym, ponieważ otrzymał on aż 42 nominacje – 22 przyznane w kategoriach filmowych oraz 20 w kategoriach telewizyjnych, czym z marszu bije HBO na głowę. Faworytem ekspertów było osławione już przez lata The Crown, czyli produkcja opiewająca historię brytyjskiej rodziny królewskiej. Serial zdobył Złotego Globa w kategorii najlepszy serial dramatyczny, a Emma Corin, wcielająca się w postać Diany Spencer, otrzymała statuetkę jako najlepsza aktorka pierwszoplanowa w serialu dramatycznym. Los Corin podzielili również jej kolega i koleżanka z planu, a mowa tu o Joshu O’Connorze i Gillian Anderson, którzy zostali docenieni za kreację postaci księcia Karola i Margaret Thatcher. I choć statuetki te gwarantują aktorom zakończenie gali z uśmiechem na ustach, to krytycy ubolewają nad przegraną w wyścigu o tytuł najlepszego dramatu Procesu siódemki z Chicago w reżyserii Aarona Sorkina, czyli filmu obrazującego wydarzenia lat 60., a dokładnie jeden z najgłośniejszych pokojowych protestów w historii świata, podczas którego buntowano się przeciwko wojnie w Wietnamie. Wielu mogłoby uznać dzieło Sorkina za nudny zapychacz czasu, jednak faktem jest, że za zasłoną podniosłych monologów i prawniczego żargonu kryje się przekaz idealnie trafiający w realia XXI w. – czasu pełnego różnego rodzaju niepokojów społecznych. Pociechą dla twórców jest jednak w pełni zasłużona statuetka za najlepszy scenariusz filmowy.

Filmowi zwycięzcy i najlepsi wśród artystów

Ikoną tegorocznych Złotych Globów stał się film Nomadland (Złoty Glob w kategorii najlepszy film dramatyczny)w reżyserii Chloé Zhao, która zapisała się w historii jako druga kobieta mogąca pochwalić się statuetką za najlepszą reżyserię. Co ważne, Zhao odpowiada nie tylko za reżyserię, ale również za napisanie i zredagowanie scenariusza dramatu. Nomadland to historia sześćdziesięciolatki, która wybiera życie współczesnego nomady, po tym jak w wyniku recesji traci swój dobytek. Fern, bo tak jej właśnie na imię, bez wahania opuszcza dom, by podróżować po amerykańskim zachodzie. Historia kobiety porusza i, jak zaznaczają krytycy, zachwyca precyzją kreacji stworzoną na bazie prostego języka filmowego, który fani kina niezależnego znają od podszewki. Całość dzieła otacza doza melancholii i liryzmu, co istotne jest nie tylko dla samego gatunku, lecz również dla historii niepozbawionej dzięki temu goryczy. Nagrodzenie Nomadlandu nie jest jednak zaskoczeniem. Kariera Chloé Zhao rozwija się w wyjątkowo szybkim tempie, nominowany film przyniósł jej do tej pory weneckiego Złotego Lwa, dwa Złote Globy i najpewniej wzbogaci honoraria twórcze o co najmniej jednego Oscara.

Poza Zhao należy wspomnieć także o innej kobiecie, która święciła triumfy podczas 78. gali wręczenia Złotych Globów – Anyi Taylor-Joy. Ta drobnej postury aktorka, znana głównie z roli Emmy w komediodramacie (Emma) wyreżyserowanym przez Autumn de Wilde, ujęła widzów kreacją Beth Harmon – głównej bohaterki produkcji Netflixa zatytułowanej Gambit królowej – za co uhonorowana została statuetką dla najlepszej aktorki w serialu limitowanym lub filmie telewizyjnym. Taylor-Joy wyróżnia się spośród weteranek świeżością w podejściu do oddawania charakteru odgrywanej postaci oraz wigorem, który widać na ekranie, bowiem nie używa tych samych technik aktorskich, dba o szczegóły: różnorodne ruchy, mimikę, tembr głosu. Jej twarz łatwo rozpoznać i zdaje się, że unikatowa uroda porcelanowej lalki sprawia, że trudno wyrzucić jej obraz z pamięci.

Wśród laureatów nie zabrakło również mężczyzn. Pośmiertnego Złotego Globa otrzymał Chadwick Boseman za rolę w filmie Ma Rainey: Matka bluesa w reżyserii George’a C. Wolfe’a. Ponadto statuetką nagrodzony został Sacha Baron Cohen (Kolejny film o Boracie) oraz Daniel Kaluuya (najlepszy aktor drugoplanowy za rolę w Judas and the Black Messiah). Wśród nagrodzonych zabrakło Lina-Manuela Mirandy, który zdecydowanie zasłużył na uhonorowanie statuetką za Hamiltona, czyli jeden z najlepszych musicali ostatniego stulecia. Sztuka ta od momentu swojej premiery wzbudza wielkie zainteresowanie społeczeństwa, jest lubiana i ceniona szczególnie przez ludzi młodych. Trwający niespełna trzy godziny spektakl wyróżnia się na tle innych produkcji gatunkowych niespotykaną rapowaną formą – rytmiczną, przyjemną dla ucha, lecz jakże wymagającą dla aktorów. W rapie nawet najmniejsze słowo ma znaczenie, tak samo jak dykcja wypowiadającego kwestię. Dobranie odpowiednich aktorów i zgranie zespołu to podstawowe i zarazem jedne z najtrudniejszych zadań reżysera. Stworzenie tak unikalnego arcydzieła graniczy zatem z cudem, a mimo to Mirandzie udało się tego dokonać.

Dinozaury wyginęły

Przezabawne i urocze Palm Springs w reżyserii Maxa Barbakowa podzieliło los Hamiltona i przegrało w wyścigu o tytuł najlepszego filmu komediowego lub musicalu. Werdykt jury może ranić, bo komedia niepodważalnie jest dobrze skrojonym realno-fantastycznym reprezentantem gatunku. Jak pisze Dominik Tracz w swojej recenzji: Najnowszy film chłopaków z The Lonely Island zachwyca zarówno wykonaniem, jak i poziomem zabawności […] stanowi jednocześnie dojrzałą opowieść o miłości, małżeństwie, radzeniu sobie z przeciwnościami losu i skrajnie dziecinną zabawę formą, wydarzeniami i absurdem. To projekt spolaryzowany w każdej ze swoich części, jednak zaskakująco w tym wszystkim spójny. Z niezwykłą zręcznością łączy elementy romantyczne i komiczne, brutalność, wrażliwość, czarny humor i wręcz uświęcony obraz małżeństwa tak, że w kontekście całości wszystkie te wątki nie zaburzają balansu emocjonalnego produkcji (więcej w artykule: Seks, oranżada i dinozaury). Największym przegranym tegorocznej gali okazał się jednak Mank w reżyserii Davida Finchera, ponieważ nie zdobył nagrody w żadnej z sześciu kategorii, w których był nominowany, co stanowiło jedno z zaskoczeń Złotych Globów 2021.

Historyczne chwile

Podczas 78. gali wręczenia Złotych Globów nie zabrakło statuetek dla weteranów sceny. Nagrodę im. Cecila B. DeMille’a, która przyznawana jest za „wybitny wkład w rozwój kultury i rozrywki”, otrzymała uwielbiana przez publiczność, pojawiająca się już ponad 60 lat na ekranach kin, Jane Fonda, znana z produkcji takich jak: Sposób na teściową, Twarda sztuka, Kamerdyner, Nasze noce, Grace i Frankie. Specjalne wyróżnienie otrzymał także Norman Lear, amerykański producent filmowy i scenarzysta, który osiągnął najwięcej w historii telewizji. Okrzyknięty został nawet jednym z najbardziej płodnych twórców tego pokolenia. W wypowiedziach uzasadniających Hollywodzkie Stowarzyszenie Prasy Zagranicznej zaznaczało, że postępowe podejście do kontrowersyjnych tematów, poprzez humor, spowodowało zmianę kulturową, która umożliwiła odzwierciedlenie kwestii społecznych i politycznych w telewizji. Lear stał się zatem trzecią osobą, która otrzymała nagrodę im. Carol Burnett, dołączając do Ellen DeGeneres i imienniczki nagrody, która była jej pierwszą laureatką – Carol Burnett.

Globalne odosobnienie, czyli afery tegorocznej gali

Czego na ceremonii zabrakło? Przede wszystkim cenionego, wieloletniego prowadzącego Ricky’ego Gervaisa, który odmówił bycia gospodarzem wydarzenia. Aktor znany z seriali takich jak Biuro czy After Life przewodniczył gali dotąd aż pięć razy z rzędu i zasłynął ze swoich nader bezpośrednich, ostrych żartów. Fani mogli czuć się zdziwieni, jednak publicznie wyrażał on swoje znużenie pracą gospodarza już w ubiegłym roku, kiedy to mówił, że przewodniczenie trwającej trzy godziny uroczystości jest dla niego męczące. Zabrakło nie tylko Gervaisa; zgranie w gronie artystów tworzących show również nie istniało. Tegoroczne prezenterki Złotych Globów – Tinę Frey i Amy Phoehler – przedstawiono w odosobnieniu i o ile zabieg ten miał być ściśle przemyślany i udany, również pod kątem wizualnym, technologia nieco pokrzyżowała organizatorom szyki, a wszelkie żarty związane z rozdzieleniem prezenterek wypadły niesmacznie. Paniom zabrakło nieco sznytu i synchronizacji.

Nie tylko prowadzące mogły czuć się niekomfortowo. Warto wspomnieć o aferze, która obiegła media na kilka godzin przed rozpoczęciem ceremonii wręczenia Złotych Globów. Aktorki Kerry Washington i Eva Longoria zwróciły uwagę publiczności na fakt, że Hollywoodzkie Stowarzyszenie Prasy Zagranicznej (HFPA) od 1987 r. nie przyjęło do swoich szeregów ani jednego członka, który byłby reprezentantem osób czarnoskórych, zabrakło również choćby jednego czarnoskórego korespondenta czy dziennikarza. Wieść ta rozpaliła publiczność oczekującą na transmisję Złotych Globów, oburzyła wiele gwiazd, które udostępniały posty w swoich social mediach i, co nie dziwne, dotarła do prowadzących galę, ponieważ już w trakcie monologu otwierającego Złote Globy cała sprawa została skwitowana przez Poehler i Frey, które nazwały HFPA „dziewięćdziesiątką międzynarodowych nie-czarnych dziennikarzy” oraz „europejskimi dziwakami”. Do podgrzania podjętego tematu przyczynił się również aktor Sterling K. Brown (Tacy jesteśmy), który na wstępie swojego wystąpienia celowo się przejęzyczył, mówiąc: It is great to be black – back – at the Golden Globes (tłum. red. Świetnie jest być czarnym – ponownie – na Złotych Globach). Jednak jak to bywa w przypadku każdego konfliktu, najbardziej oczekiwane jest bezpośrednie oświadczenie strony oskarżonej, a co za tym idzie, głównie zainteresowanej sprawą – na to nie trzeba było długo czekać. Przewodnicząca HFPA, Ali Sar, pojawiła się na scenie podczas rozdania statuetek u boku Helen Hoehne i Mehera Tatna’y, by oficjalnie i niemalże bezzwłocznie odnieść się do sprawy:

Nie da się ukryć, że afera wokół wykluczenia społecznego urosła do niepokojących rozmiarów gabarytów, przez co trudno będzie wymazać ją z pamięci miłośników kina oraz sympatyków rozdania nagród. Słowa zarządu HFPA mogły jednak pokrzepić wielu artystów i przynieść nadzieję. Pozostaje czekać do kolejnej gali, by móc zweryfikować, czy zapowiedziane zmiany zostały faktycznie wdrożone w działanie Stowarzyszenia.

Fanom kina pozostaje zatem zakasywać rękawy w oczekiwaniu na rozdanie Oscarów. Niezaprzeczalnie tegoroczną ceremonię wręczenia Złotych Globów trudno będzie przebić. Wydarzenie to, tak inne w swoim wydźwięku, zapadnie w pamięć nie tylko ze względu na czas, w którym się odbyło, a mowa tu o czasie pandemii COVID-19, lecz również ze względu na kontrowersje z nim związane. Czasami rozdanie nagród może okazać się bardziej emocjonujące i pełne zwrotów akcji niż niejeden film obejrzany w kinie.